Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2010

28η Οκτωβρίου 1940

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

 

Ιστορικές σελίδες του Βαλτινού

Η μάχη στο Ζάρκο Μαρί κατά των Γερμανών και τα θύματα από το Βαλτινό.


ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚHΤΗ ΤΟΥ 9ου ΛΟΧΟΥ ΤΟΥ 3ου ΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ 5ου ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ Ε Λ Α Σ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΑΙΚΟΥ (ΛΙΒΑΔΙ ΕΛΛΑΣΟΝΑΣ) ΣΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΓΑΡΑ ΖΑΡΚΟ ΜΑΡΙ 18-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1994

ΕΡΩΤ. Κύριε Πάικο θα ήθελα να γυρίσουμε 50 χρόνια πίσω και να μας πείτε τι ακριβώς συνέβει στις 14-Σεπτ.-1944.

ΑΠΑΝΤHΣΗ. Ακούστε, ήταν 14 του Σεπτέμβρη, έπειτα από την θριαμβευτική προέλαση του Κόκκινου Στρατού, οι Γερμανοί πανικόβλητοι προσπαθούν να περάσουν απ' τη χώρα μας στη Γιουγκοσλαβία, κι από κει να φύγουν για την πατρίδα τους. Βέβαια αυτή την κατάσταση προσπαθούν να την αποκρύψουν από τον λαό. Εμείς όμως οι οργανώσεις το πήραμε είδηση, ότι τα ψωμιά τους ήταν λίγα. Εγώ υπηρετούσα τότε στο 3ο τάγμα του 5ου Συντάγματος, με Διοικητή τον Γιάννη Σκαρλάτο και Καπετάνιο τον Λευτέρη Παπαστέργιο. Εγώ ήμουνα Διοικητής του 9ου Λόχου της σχολής του ΕΛΑΣ.
Στην Αλβανία ήμουν έφεδρος αλλά με ξυλώσαν.

Εν πάσει περιπτώσει, παίρνει διαταγή λοιπόν, ο λόχος μας να πιάσει αυτά τα υψώματα της Πετρομάγουλας - Ζάρκου Μαρί και να χτυπήσει τους Γερμανούς. Μόλις άρχισε να γλυκοχαράζει μας ειδοποιούν ότι μεγάλη Γερμανική φάλαγγα ξεκίνησε από τα Τρίκαλα προς τη Λάρισα. Στη συνέχεια τα Παρατηρητήρια, μας πληροφορούν ότι οι Γερμανοί στο πρώτο αυτοκίνητο έχουν ομήρους πατριώτες και στο δεύτερο αυτοκίνητο έχουν ντόπιους συνεργάτες τους (Ταγματασφαλίτες), που φεύγουν μαζί τους για να σωθούν και στη συνέχεια ακολουθούν μοτοσικλέτες και πολλά αυτοκίνητα.

Η διαταγή έλεγε «προσέξτε πάσει θυσία να γλυτώσετε τους ομήρους». Αμέσως αρχίσαμε μαζί με τον Καπετάνιο τον Νικόλαο Πυροσβέστη και οργανώσαμε την επιχείρηση. Του λέω θα αφήσουμε να περάσουν τα αυτοκίνητα των ομήρων και των ταγματασφαλιτών να πάνε στο Ζάρκο. Εκεί ήταν ο 10ος Λόχος. Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ με το χέρι στη σκανδάλη είμαστε έτοιμοι για τη μάχη και περιμένουμε το σύνθημα για να χτυπήσουμε τη φάλαγγα.
Αφήνουμε τα δύο πρώτα αυτοκίνητα να περάσουν και μόλις μπαίνουν οι μοτοσικλέτες και όλη η φάλαγγα των αυτοκινήτων στην ενέδρα, αρχίζουμε αιφνιδιαστικά να βάζουμε τα πυρά μας σαν το χαλάζι απ' όλα τα σημεία.

Χαλάει ο κόσμος. Τα βλήματα των όλμων πέφτουν απάνω στα αυτοκίνητα τους και πολλά από αυτά εκρίγνονται. Οι Γερμανοί πετάχτηκαν έξω για να γλυτώσουν και ταμπουρώθηκαν στα χαντάκια και πίσω από τα μεγάλα λάστιχα των αυτοκινήτων για να προφυλαχθούν, όμως κι αυτά ήταν αδύνατον να τους σώσουν διότι από τα απέναντι υψώματα προς Καρδίτσα είχαν πιάσει θέση τα τμήματα του 1-38 και του 4ου Συντάγματος τα οποία είχαν ναρκοθετήσει διάφορα σημεία του δρόμου και τους «βάζαν» και αυτοί.

Οι Έλληνες όμηροι απ' το πρώτο αυτοκίνητο πηδούν στο δρόμο και τρέχουν προς τον Πηνειό φωνάζοντας: «Αδέλφια είμαστε όμηροι, μας σώσατε τη ζωή, να ζήσετε σαν τα ψηλά βουνά». Και οι προδότες ακολουθούν και με τρεμάμενη φωνή λένε: «Είμαστε Έλληνες».
Από παντού τους έχουμε κυκλωμένους.
Ο κάμπος κάτω απ' το χωριό Μαρί γέμισε πτώματα. Όσοι έμειναν ζωντανοί σήκωναν τα χέρια τους ψηλά και παραδίνονται. Οι αντάρτες που ξέρανε να οδηγούν αυτοκίνητα πήρανε όσα αυτοκίνητα δεν είχαν καταστραφεί και τα πήγαν στην Καρδίτσα. Η φάλαγγα των Γερμανών έγινε τώρα φάλαγγα του ΕΛΑΣ. Οι στιγμές τώρα είναι συγκινητικές. Οι όμηροι μας αγκαλιάζουν, μας φιλούν, κλαίνε απ' τη χαρά τους. Οι συνεργάτες των Γερμανών παραδίνονται και μας εκλιπαρούν.

Δεν τους πειράξαμε, είχαμε διαταγή τους αιχμαλώτους να τους στείλουμε με συνοδεία στις οργανώσεις.
Έτσι έληξε η ιστορική αυτή μάχη του ΕΛΑΣ στο Ζάρκο Μαρί.
Όμως παρ' όλα αυτά και ενώ όλοι περιμέναμε την πολυπόθητη λευτεριά για να δικαιωθούμε, άρχισε η δεύτερη κατοχή με δράματα, τραγωδίες, εκτελέσεις και στρατόπεδα συγκεντρώσεως.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Γεια σας.
Σ' αυτή τη μάχη αλλά και για αντίποινα το χωριό μας θυσίασε 8 παλικάρια. Νεκροί από το Βαλτινό στη μάχη του Ζάρκο Μαρί ήταν:
Καραθανάσης Ευθύμιος


Κλιάκος Στέργιος


Κατσιούλης Δημήτριος


Κουφοχρήστος Νικόλαος


Τζήμας Ηλίας


Αγγελόπουλος Μιχάλης


Καραμπάσης Ιωάννης


Ζαμπακάς Ευάγγελος


Τραυματίας
Βότσιος Αντώνιος

Αφιέρωμα στον Έλληνα Φαντάρο, Στρατιώτη, Αγωνιστή του Βαλτινού


Σ’ αφήνω γεια μανούλα μου,
γυναίκα κι αδερφές μου
και πάω για το Μέτωπο
εχθρούς να πολεμήσω.

Είναι ίσως «ευτυχισμένοι οι λαοί που δεν έχουν Ιστορία» - έχουν αποφύγει τα δάκρυα, το αίμα, τις θυσίες, ακόμη και τα μίση και τα πάθη που συνοδεύουν τους αγώνες. Αλλά είναι οπωσδήποτε υπερήφανοι όσοι έχουν, όσοι δημιουργούν Ιστορία. Και η περηφάνια αυτή, η αγέρωχη αυτοπεποίθηση, η γελαστή εμπιστοσύνη προς το μέλλον λάμπει σε κάθε εθνική επέτειο στα μάτια ολόκληρου του Ελληνικού λαού.
Γι΄ αυτό το λόγο με ετούτο το αφιέρωμα επιχειρούμε απλά μια ιστορική αναφορά, αποδίδοντας έτσι ελάχιστο φόρο τιμής προς τους φαντάρους, στρατιώτες, αγωνιστές του τόπου μας. Είναι για όλους τους αγωνιστές που προσπάθησαν και αφιέρωσαν μέρος ή και ολόκληρη τη ζωή τους για την εθνική ανεξαρτησία, την ελευθερία και την πρόοδο του τόπου μας.
Αν δεν είναι ευτυχία είναι όμως αρετή η μνήμη των λαών.

Οι φονευθέντες των πολέμων από το 1912 μέχρι το 1949.
Ελληνοτουρκικός πόλεμος 1912 – 1922
Από το Βαλτινό
Σταυρέκας Κωνσταντίνος του Λάμπρου
Καραθανάσης Σπύρος του Αθανασίου
Βότσιος Ιωάννης του Δημητρίου
Κουφοχρήστος Θεόδωρος του Γεωργίου
Παζαράς Νικόλαος του Ιωάννου
Κατσιούλης Χρήστος του Δημητρίου


Από Φωτάδα
Κυριάκος Στέργιος του Κωνσταντίνου
Φαρμάκης Νικόλαος του Θεοδώρου
Νικολάου Δημήτριος του Κωνσταντίνου
Χούτος Ηλίας του Βασιλείου
Τσιατσούλας Ιωάννης του Αθανασίου
Τσιατσούλας Νικόλαος του Αθανασίου
Ακρίβος Βασίλειος του Ευθυμίου
Νικλιτσιώτης Βασίλειος του Ευθυμίου
Μαυρομάτης Δημήτριος του Κωνσταντίνου


Από Κάτω Ελάτη
Τζίκας Δημήτριος του Στέφανος
Ζάχος Ηλίας του Δημητρίου
Πετρίκας Κωνσταντίνος του Δημητρίου
Κρούπης Γεώργιος του Δημητρίου
Μπαλούτσος Γεώργιος του Κωνσταντίνου
Σκαπέτης Δημήτριος του Αθανασίου
Δημητρούλης Βασίλειος του Ευαγγέλου
Ζαχαράκης Νικόλαος του Ευαγγέλου
Καραγιώργος Βασίλειος του Ευαγγέλου
Παπαναστασίου Βασίλειος του Αθανασίου
Παπαναστασίου Βασίλειος του Ευθυμίου


Φονευθέντες από την χρονική περίοδο 1940 – 1944 μέχρι τον εμφύλιο το 1949.
Ελληνοιταλικός – Κατοχή – Αντίσταση – εμφύλιος πόλεμος.
Αλβανία
Γάκης Δημήτριος του Νικολάου
Ψύχος Αθανάσιος του Χρήστου
Πέτρου Γεώργιος του Ευαγγέλου
Σταυρέκας Λάμπρος του Βασιλείου


Αντίσταση 1940 – 1944
Κουφοχρήστος Νικόλαος του Λάμπρου
Καραθανάσης Ευθύμιος του Αθανασίου
Ζαμπακάς Ευάγγελος του Θωμά
Κλιάκος Στέργιος του Νικολάου
Αγγελόπουλος Μιχαήλ του Αθανασίου
Καραμπάσης Ιωάννης του Γεωργίου
Κατσιούλης Δημήτριος του Αθανασίου
Τζήμας Ηλίας του Χρήστου
Καραθανάσης Κωνσταντίνος του Στεργίου
Μαλακασιώτης Ιωάννης του Γεωργίου

Εμφύλιος Πόλεμος
Γάκης Αθανάσιος του Νικολάου
Ζαμπακάς Σταύρος του Γεωργίου
Σταμούλης Ευάγγελος του Κωνσταντίνου
Χριστάκος Στέφανος του Ιωάννου
Χήρας Αθανάσιος του Δημητρίου
Κωσταρέλος Ευάγγελος του Γεωργίου
Κωσταρέλος Κωνσταντίνος του Ευαγγέλου
Κουφοχρήστος Ιωάννης του Γεωργίου
Κουφοχρήστος Γεώργιος του Ιωάννου
Τσιμπώνης Κωνσταντίνος του Σωτηρίου
Κόρακας Βασίλειος του Νικολάου


Απόκομμα εφημερίδας του Ριζοσπάστη της 16 Οκτωβρίου 1946 που αναφέρεται στους φονευθέντες του Βαλτινού Κωσταρέλο και Κουφοχρήστο.
Από Κάτω Ελάτη
Αλβανικό Πόλεμο
Πολύζος Κωνσταντίνος του Σωτηρίου
Παπαβασιλείου Δημήτριος του Ηλία


Εθνική Αντίσταση
Μπακάσης Ιωάννης του Δημητρίου
Σαμαράς Δημήτριος του Αναστασίου
Παπαβασιλείου Κωνσταντίνος του Ηλία
Μπακάσης Ιωάννης του Κωνσταντίνου


Εμφύλιο πόλεμο
Σαμαράς Ηλίας του Αναστασίου
Ζάχος Γεώργιος του Ηλία
Τζάλας Δημήτριος του Σωτηρίου






επικοινωνιστε μαζι μας