Η εισήγηση του Δημήτρη Τσιγάρα στο 28ο συνέδριο της ΟΛΚΕ

Πραγματοποιήθηκε το 28ο συνέδριο της Ομοσπονδίας Κινηματογραφικών Λεσχών Ελλάδας που είχε ως θέμα του «Το ελληνικό τοπίο ως ντεκόρ στον κινηματογράφο» και συνδιοργανώθηκε από την ΟΚΛΕ, την Κινηματογραφική Λέσχη Τρικάλων, τη συνεργασία της Περιφέρειας Θεσσαλίας/ Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων και του Δήμου Τρικκαίων, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Στη διάρκεια του τριημέρου 12 – 14 Ιουνίου 2015, στην αίθουσα του Δημοτικού Κινηματογράφου Τρικάλων, στον Μύλο Ματσόπουλου έγινε και ειδική προβολή της ταινίας του σκηνοθέτη Βασίλη Κονταξή «Ο Σακαφλιάς».

Την ταινία αλλά και το πρωτοποριακό έργο του σκηνοθέτη Βασίλη Κονταξή προλόγισε ο Δημήτρης Τσιγάρας, συγγραφέας του βιβλίου «Ο Σακαφλιάς».

Από την εισήγηση του Δημήτρη Τσιγάρα στο συνέδριο της ΟΛΚΕ.

Γεια σας. 
Ονομάζομαι Δημήτρης Τσιγάρας και κλήθηκα από την επιτροπή διοργάνωσης του συνεδρίου Κινηματογράφου να προλογίσω και να μιλήσω για έναν Τρικαλινό πρωτοπόρο σκηνοθέτη, τον Βασίλη Κονταξή.

Θα ήθελα λίγο να αναφερθώ στην επιλογή της επιτροπής που με πρότεινε να προλογίσω τον σκηνοθέτη, αλλά και να εξηγήσω πως συσχετίζομαι με το όλο θέμα.

Πριν από κάμποσα χρόνια, ο γνωστός λαϊκός βάρδος Βασίλης Τσιτσάνης είχε ασχοληθεί με έναν θρύλο του τόπου μας και έγραψε το γνωστό τραγούδι, ο «Σακαφλιάς».

Στη συνέχεια ένας άλλος Βασίλης, ο Βασίλης Κονταξής, για τον οποίο γίνεται και η σημερινή τιμητική εκδήλωση, εμπνεύστηκε κι αυτός και ασχολήθηκε με τον ίδιο θρύλο, τον «Σακαφλιά» και τον έκανε κινηματογραφική ταινία.

Η μοίρα τόφερε έτσι, ώστε να εμπνευστώ και να ασχοληθώ και εγώ με τον ίδιο θρύλο και να γράψω ένα βιβλίο για τον Σακαφλιά.

Έτσι λοιπόν μέσα από την έρευνά μου, για τον θρύλο του Σακαφλιά, γνώρισα τους δύο προαναφερόμενους εργάτες της τέχνης και συσχετίστηκα με ένα κομμάτι από το έργο τους.

Ο Βασίλης Κονταξής, ήταν ένα έντονα ανήσυχο και ενεργητικό άτομο με κοινωνικούς οραματισμούς και έντονους πολιτικοκοινωνικούς προβληματισμούς και αναζητήσεις.

Υπήρξε για τα Τρίκαλα ένας άνθρωπος, που μέσα από την απλότητά του, μέσα από τον φακό του, προσπάθησε όσο μπορούσε να εκφράσει τα συναισθήματά του, τις αντιλήψεις και τους οραματισμούς του.

Άνθρωπος κοινωνικός, με πηγαίο χιούμορ, πάντα χαμογελαστός, με πρωτοποριακές ιδέες, μεγάλη φαντασία και αιχμηρές απόψεις.

Γεννήθηκε το 1935 στα Τρίκαλα. Ήταν το μονάκριβο παιδί του Αλέξανδρου Κονταξή και της Μαρίας Μπαρσούκη.

Από παιδί ήταν ένα ανήσυχο πνεύμα και του άρεσε να ασχολείται με το καινούργιο και το πρωτοπόρο.

Τέλειωσε το Β΄ Γυμνάσιο Τρικάλων και μετά τη στρατιωτική του θητεία εργάστηκε ως υπάλληλος σε εμπορικό κατάστημα.

Το 1961 κάνει την πρώτη επιχειρηματική απόπειρα και ανοίγει το δικό του κατάστημα ψιλικών, το οποίο διατήρησε μέχρι το 1972.

Παράλληλα με την επιχειρηματική του δραστηριότητα αποφασίζει να ασχοληθεί και με την παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών.

Η εποχή του κινηματογράφου στην Ελλάδα ήταν σε μεγάλη άνθηση και το ανήσυχο εμπορικό, κοινωνικό και καλλιτεχνικό πνεύμα του Βασίλη Κονταξή βρήκε σ’ αυτόν τον τομέα την διέξοδο που ζητούσε.

Το 1967 ίδρυσε την «ΚΟΝΤΑΞΗΣ ΦΙΛΜ» μια εταιρία παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών και παρουσίασε 4 ταινίες, γράφοντας ο ίδιος τα σενάρια και σκηνοθετώντας ο ίδιος τις ταινίες, έχοντας ταυτόχρονα και όλη την ευθύνη της παραγωγής τους.

Έτσι λοιπόν, ήρθε σε επαφή με ανθρώπους των Αθηνών, βρήκε τεχνικούς, και ηθοποιούς, τους έφερε στα Τρίκαλα και κινηματογράφησε την πρώτη του ηθογραφική ταινία. Τον «Σακαφλιά».

Σεναριογράφος, σκηνοθέτης και παραγωγός ο ίδιος. Βέβαια, οι δυνατότητες και τα τεχνολογικά μέσα της εποχής ήταν περιορισμένα καθώς και οι δυσκολίες και αντιξοότητες της επαρχίας πάμπολλες.

Τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν στα Τρίκαλα και στις γύρω περιοχές και έλαβαν μέρος ως ηθοποιοί και κομπάρσοι και αρκετοί Τρικαλινοί.

Στις τοπικές εφημερίδες της εποχής υπήρξαν θετικά και αρνητικά σχόλια για την ποιότητα της ταινίας αλλά και για τη θεματολογία της.

Η ταινία όμως προβλήθηκε στα Τρίκαλα και η ανταπόκριση του Τρικαλινού κοινού ήταν μεγαλειώδης. Οι Τρικαλινοί κατά εκατοντάδες στριμώχνονταν για να εξασφαλίσουν την θέση τους στον κινηματογράφο.

Ο θρίαμβος του «ΣΑΚΑΦΛΙΑ» από την ανταπόκριση του κοινού στα Τρίκαλα, δεν ήταν όμως οικονομικός θρίαμβος για τον Βασίλη Κονταξή.

 Άνθρωπος αυθόρμητος, ενθουσιώδης, παρορμητικός και παθιασμένος με την τέχνη του, καθώς και νέος και άπειρος στο χώρο των κινηματογραφικών παραγωγών, έπεσε θύμα των εταιρειών προώθησης των ταινιών, και έτσι στον ισολογισμό της παραγωγής του Σακαφλιά παρουσιάστηκαν ζημίες ενάμιση εκατομμύριο δραχμές.

Παρόλα αυτά ο «Σακαφλιάς» ήταν για την εποχή του μια ταινία που κέρδισε το κοινό. Αυτό έδωσε μεγάλη ηθική ικανοποίηση στον Βασίλη Κονταξή και ουσιαστικά την ηθική ώθηση που χρειάζονταν για να συνεχίσει να γράφει τα σενάριά του, να τα σκηνοθετεί και να είναι ο ίδιος ο παραγωγός τους.

Το 1969 η «Κονταξής Φίλμ» παρουσιάζει τη δεύτερη ταινία της με τίτλο «Ο Μενούσης».

Την ίδια χρονιά παντρεύεται με την Αγορίτσα Νικολάου, την γυναίκα του, που θα σταθεί δίπλα του συνοδοιπόρος βοηθός και στήριγμα όλα τα επόμενα χρόνια, μέχρι τον θάνατό του.

Μαζί της απέκτησε τρία παιδιά. Ένα γιο και δύο κόρες.

Το 1970 η «Κονταξής φίλμ» παρουσιάζει την ταινία «Σταυραετοί στα Μετέωρα».

Το 1971 επανέρχεται με την ταινία «Οι μαυρόλυκοι του βουνού και του κάμπου».

Πρωταγωνιστές στις ταινίες του, ήταν πολύ γνωστά και αγαπημένα κινηματογραφικά είδωλα της εποχής όπως ο Κώστας Κακαβάς, ο Ερρίκος Μπριόλας, ο Λαυρέντης Διανέλος η Ίλια Λιβυκού, η Μαλαίνα Ανουσάκη, η Έφη Οικονόμου, ο Σωτήρης Φούντας, ο Γιώργος Οικονόμου κ.α.

Αλλά και πολλοί Τρικαλινοί όπως ο Λάμπρος Φλιούκας, ο Νίκος Σαμαράς, ο Θανάσης Παπαδημητρίου, ο Στέργιος Ντιντής, ο Χρήστος Βασιλείου, ο Γιώργος Προγώνης κ.α.

Πέρα όμως από τις δυσκολίες προώθησης των ταινιών της «Κονταξής φίλμ» υπήρχαν και άλλα προβλήματα, όπως εκείνα  που αντιμετώπισαν οι δύο τελευταίες ταινίες («Σταυραετοί στα Μετέωρα» και «Οι μαυρόλυκοι του βουνού και του κάμπου») από την λογοκρισία της εποχής της επταετίας.

Έτσι μετά από τέσσερις ταινίες και καθ’ ολοκληρία οικονομική αφαίμαξή του, ο Βασίλης Κονταξής, βρέθηκε γύρω στο 1972 οικονομικά κατεστραμμένος με πληθώρα χρεών.

Έκτοτε η «Κονταξής φίλμ» σιώπησε και ο Βασίλης Κονταξής μαζί με την σύζυγό του πάλεψαν σκληρά για να ξεπληρώσουν τα χρέη τους.

Το 1972 ο Βασίλης Κονταξής ανοίγει μαζί με συνέταιρο ένα πτηνοτροφείο στα Τρίκαλα.

Το 1982 ανοίγει δικό του πτηνοτροφείο, το οποίο διατηρεί σήμερα η σύζυγός του μαζί με τον γιό τους Αλέξανδρο.

Το μεράκι όμως του Βασίλη Κονταξή για την συγγραφή σεναρίων δεν μπόρεσε να σβήσει. Συνέχισε πάντα να γράφει σενάρια και να αρθρογραφεί σε εφημερίδες.

Στις 9 Ιανουαρίου 1985 «ανέβασε» στο κινηματοθέατρο «ΠΑΛΛΑΣ» την πολιτικοσατυρική θεατρική του επιθεώρηση «Βρυκόλακες και πρασινογκουστέρες του Παραληθαίου». Το σενάριο, η σκηνοθεσία και η μουσική επένδυση ήταν του ιδίου.

Το 1986 έγραψε, σκηνοθέτησε και παρουσίασε το θεατρικό έργο «Ναρκωτικά στο τρίγωνο της Αμαρτίας».

Το 1997 δημιούργησε μια τηλεταινία -τύπου ντοκιμαντέρ- που αναφέρεται στις προσωπικότητες της πόλης των Τρικάλων. Σε αυτήν καταγράφονται διάφορες προσωπικότητες, όπως ο Ι. Ματσόπουλος, η Πόπη Καστρακίδου, η Ευανθία Παπακυριαζή, ο Λ. Μακρής, ο Ι. Μάτης κ.α. αλλά και πιο σύγχρονοι όπως, ο Μητροιπολίτης Τρίκκης και Σταγών κ.κ. Αλέξιος, οι Δήμαρχοι Κ. Παπαστεργίου και Θ. Τριγώνης, οι δημοσιογράφοι Ευθ. Λώλης, Λάμπρος Κατσιάμπας κ.α.

Πέρα από τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες, ο Βασίλης Κονταξής, το 1964 εκλέχθηκε και διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος στο δήμο Τρικκαίων.  Υπήρξε ενεργό μέλος του ΕΜΟΤ και μέλος της διοίκησης του Εμπορικού Συλλόγου Τρικάλων. Διεκδίκησε ως ανεξάρτητος υποψήφιος δήμαρχος, τρεις φορές τον Δήμο Τρικκαίων.

Ο αιφνίδιος θάνατός του άφησε «στα χαρτιά» του την τηλεταινία που ετοίμαζε με τίτλο «Αν ήμουν Δήμαρχος».

Ο Βασίλης Κονταξής πέθανε στις 3 Ιουλίου 2003, σε ηλικία 68 ετών. 

Όλα τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν, μαρτυρούν και συνθέτουν το έργο της ανήσυχης, δημιουργικής και πολύπλευρης προσωπικότητας του σκηνοθέτη Βασίλη Κονταξή.

Ενός ανθρώπου απλού, καθημερινού που «ξεκοκάλιζε» όποιο βιβλίο έπεφτε στα χέρια του, προσπαθώντας να μετουσιώσει τη γνώση σε έργο τέχνης.

Για την καλλιτεχνική αξία του έργου, του Βασίλη Κονταξή, δεν είμαι ο ειδικότερος για να το κρίνω. Όμως μπορώ να διακρίνω και να εκτιμήσω τον παλμό και το πάθος της δημιουργίας του, την ανάγκη της έκφρασής του και την κατάθεση ψυχής στην τέχνη, τα οποία τα θεωρώ μεγαλειώδη!

Σας ευχαριστώ.